Betül BABACAN

PEYZAJ MİMARLIĞI FAALİYETLERİ

1. PEYZAJ TASARIMI:  Açık alanların estetik, fonksiyonel, ekolojik ve sürdürülebilir açıdan düzenlenmesi sürecidir. Peyzaj tasarımı yaparken yapısal ve bitkisel peyzajı bir arada düşünmek gerekir. Yapısal peyzaj öğeleri yürüme yolları, duvarlar, donatı elemanlarını içerir ve peyzaj tasarımının temelidir. Bitkisel öğeler ise ağaçlar, çalılar, çiçekler ve çim gibi yer örtücü bitkilerdir. Peyzaj tasarımı yaparken renk, biçim, çizgi, ölçek ve dokuyu dikkate almak gerekir.

2. PEYZAJ UYGULAMA: Uygulama hizmeti şu şekildedir:

• İlk olarak alanında uzman ekibimiz uygulama yapılacak alanı keşif amaçlı ziyaret eder.

• Gerekli ölçümler alınır, fotoğraflar çekilir. Mimarımız görüşlerini size aktarırken aynı zamanda sizin görüşlerinizi not alır.

• Daha sonra konsept fikirler oluşturularak bunlar konsept peyzaj projesine dönüştürülür.

• Konsept proje üzerinde gerekli değişiklikler ve düzeltmeler yapılarak kesin projeye daha yakın olan avan proje hazırlanır.

• Avan projeye göre Autocad, Photoshop, 3DS Max ile sunumlar oluşturulur.

• Sonra sırası ile peyzaj kesin proje, bitkisel peyzaj projesi, yapısal peyzaj projesi, kesit ve detaylar oluşturulur.

• Sulama ve aydınlatma projeleri çizilir.

• Belirlenen sürede uygulama kontrolleri yapılıp müşteriye teslim edilir.

3. PEYZAJ BAKIMI: Bitkilerinizin formlarını koruyabilmeleri ve sağlıklı yaşayabilmeleri için, peyzaj bakımı yapılması gerekir. Bu bakım çalışmaları alanın sürekliliğini korumak, yaşanılabilirlik için gerekli çalışmalardır. Peyzaj bakımı çalışmaları:

• Gübreleme: Vejetasyon dönemlerinde, yağışlarla birlikte yeşil alanlarda yılda en az 2 defa uygulama yapılır. En uygun gübreleme zamanları; erken sonbahar (Eylül), erken kış (Kasım başı), erken bahar (Mart-Nisan) ve geç bahar (Mayıs)’dır. Gübreleme toprak ısısının en düşük olduğu, sabah veya akşamüstü yapılmalıdır. Gübre uygulaması ıslak çime yapılmamalıdır.

• Budama: Canlı toprak üstü organlarına uygulanan kesme, bükme, tomurcuk ve yaprak alma gibi işlemlerdir. Bütün bu işlemler bitkilerde verim ve gelişme arasında fizyolojik bir denge kurulması ve bunun mümkün olduğu kadar uzun süre korunmasına yöneliktir.

Amaçlarına göre budamalar:

• Bakım Budamaları

• Şekillendirme Budamaları

• Meyve ve çiçek verimine ve kalitesini artırmaya yönelik budamalar

• Güvenlik amacıyla yapılan budamalardır.

Yöntemlerine göre budamalar:

• Canlandırma

• Ayıklama (Seyreltme)

• Dengeleme

• Sürgün tekleme

• Sürgün kısaltma

• Sürgün ucu alma budamaları şeklinde sınıflandırılır.

Genel olarak bakıldığında, kuru dalların budanması yılın her mevsiminde yani her zaman yapılabilirken, yeşil budama dediğimiz canlı–yaşayan dalların budanması bitki türlerine bağlı olmakla birlikte genellikle vejetasyon (büyüme) dönemi dışında sonbahar ya da kışın yapılmalıdır.

• Çim Bakımı: Sulama, biçim, gübreleme, ilaçlama, ara ekim, havalandırma, kumlama ve silindirleme işlemlerini içerir.

1. Sulama: Çim alanlar, düzenli olarak 10-15 cm derinliğine kadar nemli tutulmalıdır. Sulanacak alan için sulama sistemleri planlanmalı ve su kaynağının kapasitesi ayarlanmalıdır.

• Sulamada dikkat edilecek konular:

• Sulama, günün serin ve rüzgârsız saatlerinde yapılmalıdır.

• Sulama, güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10:00-14:00) yapılmamalıdır.

• Gece sulaması kesinlikle yapılmamalıdır.

• Su tuzlu ve/veya kireçli ise sudaki tuz ve/veya kireç oranı seyreltilmelidir.

• Mümkünse toprağa su tutucu malzemeler (Pomza, zeolit, leonardit ...) karıştırılmalıdır.

• Verilen su, toprağın tutabileceğinden fazla olmamalıdır.

• Sulama suyu çimlere çeşitli tip yağmurlayıcılarla verilmelidir.

2. Biçim: Bitkinin vejetasyon dönemi boyunca; düzenli gelişimini sağlamak, ince ve sık dokulu çim yüzey elde etmek amacıyla yapılması gereken işlemdir. Bitki 6-10 cm boylandığında çim türünün özelliklerine göre 2-4 cm derinliğinde biçilmelidir. Ancak golf alanları gibi özel amaçlı çim alanlarda kullanılan türlerin özelliklerine göre 0,63 cm derinliğe kadar biçim yapılabilmektedir. Bitkinin özelliklerine göre tolerans sınırlarının altındaki biçimler, bitkinin toprak üstü aksamı olan yaprak yüzeyinin azaltılmasına, dolayısıyla da köklerin zayıflamasına neden olur.

3. Gübreleme: Çim alanlar sürekli biçime tabi tutulduklarından ve sürekli sulandığından, diğer bitkilere oranla daha fazla besin maddesine ihtiyaç duyarlar. Toprak yapısı, iklim şartları, biçim sıklığı ve biçim yüksekliği ile gübreleme zamanı ve sıklığı arasında oldukça yakın ilişki vardır. Çim bitkisi diğer süs bitkilerinden farklı olarak daha fazla N (Azot)’a gereksinim duyar. Vejetatif gelişmeyi hızlandırıcı etkiye sahip N (Azot)’lu gübreleme, yaprak teşekkülünü etkilediği için P (Fosfor) ve K (Potasyum)’lu gübrelemeden daha fazla yapılmalıdır. Bir çim alanda yıllık azot ihtiyacı 15-35 gr/m 2 ’dir. Bu miktarlar alanın özelliklerine ve kullanım amacına göre değişmektedir. Çim bitkilerinin besin maddelerini alarak sağlıklı büyüyebilmeleri ve gelişebilmeleri için, toprakta bu besin elementlerinin uygun miktarda ve birbirleriyle uygun oranlarda bulunması gereklidir.

​

4. İlaçlama: Çim bitkilerinin hastalıklara, zararlılara ve yabani otlara karşı dayanımını artırabilmek, daha sağlıklı bir doku elde edebilmek için ilaçlama yapılmalıdır. İlaçlamada dikkat edilecek konular:

• Bitki doğru zamanda ve doğru miktarda ilaçlanmalıdır.

• İlaçlama rüzgâra karşı yapılmamalıdır.

5. Ara Ekim: Çim yüzeyler farklı nedenlerle zamanla seyrelir. Boşalan yerlere yenidenekim yapmak gerekir, yapılan bu işleme ara ekim (overseeding) denir.

​

6. Havalandırma ve Kumlama: Çim dokusunun zamanla sıkışması (sulama, oyun oynama, üzerinde yürüme ve keçeleşme gibi nedenlerle), çim kök bölgesinde beslenmeyi yetersiz hale getirebilir. Su ve hava çim kök bölgesine yeterince giremez ve çim yüzeyi zayıflar. Bu nedenle çim dokusunun beslenmesi ve sulanması kadar havalandırılması da gerekmektedir. Çim yüzeylerde havalandırma temelde iki amaç için yapılır:

• Çim bitkisinin kök bölgesine hava girmesini sağlamak

• Çim yüzeyin drenajını artırmak

Havalandırma işlemi sonrasında toprak yapısını iyileştirmek için kumlama yapılmalıdır. Yıkanmış/elenmiş dere kumu kullanılmalıdır.

​

7. Silindirleme: Tohumun çimlenmesinden sonra çim bitkilerinin gelişimini yatay yöne çevirmek ve kardeşlenerek sıklaşmalarını sağlamak amacıyla silindirleme yapılmalıdır. Silindirleme çim bitkisinin vejetasyon periyoduna göre ayarlanır. Islak ya da kuru zeminlerde silindirleme zararlıdır. Yoğun yağmur ve donlardan sonra kabaran toprağın silindirlenmesi yararlıdır. Yeni tesis edilen çim alanlarda ilk biçimden önce çim alan hafif bir silindirle silindirlenir. Biçim işlemi silindirlemeden 1-2 gün sonra yapılmalıdır.

• Malçlama:  Toprak yüzeyini organik veya inorganik malzeme ile örtmek suretiyle bitkilerin büyümesini desteklemek ve toprak sağlığını iyileştirmek amacıyla kullanılan bir yöntemdir.

Hangi malzemelerden malç yapılabilir?

• Ağaç kabukları

• Odun talaşı

• Fındık kabukları

• Kâğıt artıkları

• Çam kozalakları

• Çakıl veya dolamit

• Plastik malzeme (naylon)